Πόσο ευάλωτη είναι η ψυχική υγεία ενός αθλητή; Πως καθοδηγούν και πως πρέπει να καθοδηγούν οι γονείς τα παιδιά τους που θέλουν να ασχοληθούν με τον αθλητισμό; Πόσο «βλαβερός» μπορεί να αποδειχτεί ο πρωταθλητισμός; Πως μπορεί να επηρεάσει ένας σοβαρός τραυματισμός την ψυχική υγεία ενός αθλητή; Ποια προετοιμασία πρέπει να έχει κάνει ένας επαγγελματίας αθλητής για την μετάβαση στην «κανονικότητα του… απλού ανθρώπου»; Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, ο ψυχολόγος με ειδικότητα την αθλητική ψυχολογία, Γιάννης Ζαρώτης μίλησε στο Κόκκινο και την εκπομπή «Σκορ στο Κόκκινο» και αναφέρθηκε στο θέμα «Αθλητισμός και Ψυχική Υγεία».

«Το πρώτο και βασικό είναι οι εναλλαγές στην ψυχολογία, επίσης είναι ένα περιβάλλον πολύ απαιτητικό και δεν είναι μόνο το τι απαιτεί ο αθλητής από τον εαυτό του αλλά και το τι απαιτεί το περιβάλλον από τον αθλητή που πολλές φορές είναι οι γονείς ή το σωματείο και ανάλογα πόσο ο ίδιος μπορεί να διαχειριστεί αυτό το κομμάτι, εξελίσσεται ή όχι θετικά ή αρνητικά», θα πει αρχικά ο Γιάννης Ζαρώτης και συνέχισε:

«Οσον αφορά τα παιδιά, σε πρώτη φάση η βασική επιδίωξη είναι η υγεία τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά μέσα σε ένα περιβάλλον στο οποίο είναι αποδεκτό, κοινωνικοποιείται, πετυχαίνει πράγματα. Σταδιακά αυτή η συνθήκη θα τον οδηγήσει ή όχι στο να φτάσει να γίνει πρωταθλητής. Δεν είναι δεδομένο ότι θα φτάσουν όλα τα παιδιά σε αυτό το επίπεδο και ούτε νομίζω πως αυτό είναι το νόημα του αθλητισμού. Ο βασικός στόχος είναι η υγεία των παιδιών τόσο σωματικά όσο και ψυχικά και ταυτόχρονα όλα αυτά τα στοιχεία που μπορεί να δώσει ένα αθλητικό περιβάλλον. Αυτός θα πρέπει να είναι ο βασικός στόχος των γονιών.

Εδώ υπάρχει ένα μικρό έλλειμμα που παρουσιάζουμε ως γονείς στην Ελλάδα. Οι έρευνες μας δείχνουν παγκοσμίως ότι το βασικό στοιχείο των παιδιών όταν μπαίνουν στον αθλητισμό είναι για να διασκεδάσουν, στοιχείο το οποίο για τους γονείς ή τους παράγοντες ενός σωματείου είναι το 5^ο ή 6^ο κατά σειρά σημαντικότητας. Οπότε εδώ βλέπουμε ότι υπάρχει μια απόκλιση στην αρχική τοποθέτηση στόχου. Το παιδί σκέφτεται ‘εγώ μπαίνω για να διασκεδάσω’ και ο γονέας έχει στο μυαλό του πως ‘μέσα από αυτό θα κερδίσω κάτι στο μέλλον’. Όταν υπάρχει από την αρχή η απόκλιση στις επιδιώξεις του καθενός, εκεί μετά γεννάται η σύγκρουση που στο μέλλον θα γίνει και πιο έντονη».

Για τους αθλητές που προχωρούν στον πρωταθλητισμό: «Συμβουλεύουμε τους αθλητές να αναζητήσουν βοήθεια, η προσαρμογή του ατόμου μέσα σ αυτό το περιβάλλον είναι το πρόβλημα. Αυτό δουλεύουμε με τους αθλητές που βρίσκονται σε υψηλό επίπεδο».

Οσον αφορά την μετάβαση στην ζωή έξω από τον αθλητισμό: «Είναι ένα φαινόμενο το οποίο σαν κατάσταση είναι αρκετά δύσκολο. Ένα κομμάτι που μένει στους αθλητές ως κατάλοιπο από την ενασχόλησή τους με τον αθλητισμό είναι ότι πολλές φορές συνδέουν την προσωπική τους εκτίμηση, επιτυχία μέσα από την αποδοχή από το περιβάλλον όντας οι ίδιοι αθλητές υψηλού επιπέδου. Όταν τελειώσει όλο αυτό, είναι σαν να λέμε πως ‘κλείνει η πηγή της εκτίμησης’ και ο αθλητής αναγκάζεται να προσαρμοστεί σε μια νέα συνθήκη στην οποία αντλεί ορισμένα στοιχεία από οπουδήποτε μπορεί. Η διαδικασία της μετάβασης τον βάζει σε μια νέα κατάσταση που προφανώς τον δυσκολεύει και τον αναγκάζει να βρει διεξόδους. Καλό επίσης είναι τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα έχουν αναπτυχθεί πολλές δομές, σύλλογοι και ειδικά αθλητών οι οποίοι ενισχύουν τέτοιου είδους πρωτοβουλίες ώστε οι αθλητές να χουν καλύτερη προσαρμογή στην μετέπειτα ζωή τους».